Sự Tích Hồ Ba Bể

**Tiếng Mưa Đêm** Tue Apr 19, 2011 10:05 pm

SỰ TÍCH HỒ BA BỂ

Năm ấy, lễ hội cúng Phật ở xã Nam Mẫu (tỉnh Bắc Cạn) hết sức náo nhiệt đông vui. Phật tử từ thập phương ai ai cũng nô nức kéo đến dự hội, họ lo làm thật nhiều việc tốt lành để cầu phúc cho bản thân và gia đình.

Giữa ngày hội, bỗng xuất hiện một bà già ăn xin. Một tay chống gậy, một tay cầm cái rá chìa ra bốn phía, miệng luôn mồm van nài:

-Xin ông, xin bà làm phúc.

Cái đói làm bà ta lả đi, cứ được một quãng lại ngã lăn ra đất, nằm bất động một lúc rồi mới lồm cồm bò dậy đứng lên đi tiếp được. Nhìn bà già thân thể gầy còm, lở loét gớm ghiếc, bà đi đến đâu mùi hôi thối xông lên đến đó, người nọ đồn người kia, đây là một người hủi đến làm ô uế cả cảnh chùa. Dù bà hết lời cầu xin mà mãi tận chiều vẫn không một ai rón tay làm phúc bố thí cho bà được chút gì hết! Chỗ nào bà lão ăn xin cũng bị mọi người xua đuổi, bà đành lê bước ra khỏi đám hội, đi vào trong làng hy vọng ở đấy, người ta sẽ cho bà chút gì để sống. Cũng giống như ở đám hội, đến nhà nào bà cũng bị đuổi đi, không ai dám lại gần vì sợ bà lây bệnh. May mắn sao ở ngã ba đường, bà gặp hai mẹ con nhà nông dân nọ vừa đi cấy về. Ở trong thúng của họ vẫn còn một bát cơm nguội cùng ít tép. Thấy bà lão ăn xin tội nghiệp, người mẹ liền đưa cho bà bát cơm và một ít nước uống.

Đêm khuya hôm đó, hai mẹ con người nông dân đang say trong giấc ngủ chợt có tiếng gõ cửa. Thì ra, lại vẫn bà già lúc chiều đến xin ngủ nhờ. Bà đã đi gõ cửa khắp các nhà trong làng nhưng chẳng ai cho vào. Hai mẹ con không ngần ngại gì, mời bà vào nhà, trải chiếu lên chõng cho bà ngả lưng. Bà lão vừa đặt lưng xuống bà ngủ liền, ngáy như sấm.

Trời về khuya, căn nhà chật hẹp, tối tăm, hai mẹ con nhìn vào bỗng thấy cái chõng sáng rực lên.

Trên chõng không còn bà lão ăn xin yếu ớt, lở loét nữa mà là một con giao long to lớn đang cuộn mình, đầu gác lên xà nhà, đuôi thò xuống đất. Hai mẹ con vô cùng sợ hải, vội nhắm mắt, nằm im cầu khấn trời phật cho tai qua nạn khỏi.

Sáng hôm sau, khi hai mẹ con tỉnh giấc thì chẳng thấy con giao long đâu nữa. Trên chiếc chõng tre, người đàn bà ăn xin hôm qua đang sửa soạn ra đi. Bà lão cảm ơn hai mẹ con người nông dân và nói:

-Làng này thờ cúng Phật mà không có lòng nhân đức thì kỳ thực chỉ là buôn bán Phật mà thôi. Chúng nó đáng phải chịu nạn chết chìm. Chỉ có hai mẹ con nhà bà là tốt bụng. Hai người hãy cầm lấy tro này, đợi ta đi khỏi rồi rắc ngay xung quanh nhà. Trong ngày hôm nay chớ có đi đâu, hoặc không thì hãy đưa nhau lên đỉnh núi cao mà tránh nạn lụt.

Người mẹ tay nhận gói tro nhưng trong lòng vẫn còn thắc mắc, bèn hỏi:

- Nếu khi nước lũ tràn về tôi muốn cứu mọi người thì sẽ phải làm như thế nào?

Mụ già ngần ngừ hồi lâu như không muốn nói. Nhưng rồi, mụ bèn lấy một hạt thóc, cắn vỡ ra, đưa vỏ trấu cho hai mẹ con và bảo:

-Hãy thả hai mảnh trấu này xuống nước, nó sẽ giúp hai mẹ con làm việc thiện.

Người mẹ toan hỏi thêm nhưng ngẩng đầu lên đã không thấy người đàn bà đó đâu nữa rồi. Hai mẹ con vội làm theo lời dặn, rồi đi kể cho những người hàng xóm xung quanh nghe, Nhưng không những chẳng ai tin họ nói, mà còn cho họ là mê sảng rồi mỉm cười bỏ đi.

Đến tối hôm đó, đám hội vẫn tiếp tục diễn ra như bình thường. Mọi người đang quỳ lạy, cúng bái thì bỗng có một dòng nước phun mạnh lên từ chính giữa bàn thờ Phật. Đất xung quanh đó nứt nẻ cả ra, dòng nước phun ngày càng mạnh. Dân làng ngơ ngác không hiểu chuyện gì, cứ tưởng là Phật Tổ hiển linh lại càng quỳ lạy, vái liên hồi.

Chỉ trong nháy mắt dòng nước phun trào lên cuốn phăng đi tất cả. Đến lúc này, mọi người mới bắt đầu hoảng sợ, chen lấn nhau chạy tháo thân. Nhưng họ chưa kịp chạy bao xa thì đất dưới chân họ bỗng rung chuyển rồi nứt ra, hất họ ngã lăn lóc trên mặt đất. Gió bão ầm ầm, mưa đổ như trút. Đất đá, nhà cửa, ruộng nương… trong một thoáng đều chìm nghỉm, nước bắn tung toé khắp nơi.

Chợt một tiếng ầm ầm dữ dội nổ ra, từ mặt nước hiện ra một con giao long to lớn. Con giao long cứ bay vòng quanh xã Nam Mẫu cho tới khi tất cả mọi thứ đều chìm trong nước mới biến mất.

Trong lúc đó, nhà cửa, vườn tược của hai mẹ con người nông dân kia mỗi ngày một cao, vượt lên trên mặt nước, không gặp nguy hiểm gì. Đứng từ trong nhà nhìn ra, hai mẹ con vô cùng đau xót trước cảnh ngập lụt của dân làng. Họ bèn đem hai mảnh vỏ trấu ra thả xuống nước. Chợt trươc mắt hai người hiện ra hai chiếc thuyền. Vui mừng khôn xiết, họ lập tức chèo thuyền đi khắp nơi, cố hết sức vớt những người bị nạn, mặc cho mưa to gió lớn đến mấy.

Ngày nay, vùng đất bị ngập nước xưa đã trở thành hồ, được gọi là hồ Ba Bể. Ở giữa hồ có một hòn đảo nhỏ, tương truyền rằng đó trước kia chính là nơi ở của hai mẹ con người nông dân nọ. Dân làng địa phương gọi đó là gò Bà Go (Pò Giả Mải), để tưởng nhớ đến công ơn của hai mẹ con đã cứu dân chúng trong cảnh lụt lội.

(Bích Hằng tuyển chọn)

Nguồn: Nhà Xuất Bản Văn Hóa Thông Tin
Người Type:Tiếng Mưa Đêm