Truyện Tấm Cám

**Tiếng Mưa Đêm** Thu Apr 14, 2011 2:50 am

TRUYỆN TẤM CÁM

Ngày xưa, ở một làng quê nhỏ, có hai chị em nhà Tấm và Cám. Tấm là chị, con của vợ cả. Cám là em, con của vợ hai. Hai chị em Tấm và Cám hơn kém nhau không là mấy. Mẹ Tấm mất từ khi Tấm còn rất bé. Bố lấy vợ hai và Cám là con riêng của bà ta. Nhưng cũng chỉ được mấy năm thì bố Tấm cũng theo mẹ mà đi. Tấm ở với dì ghẻ và Cám. Mẹ của Cám là người rất độc ác và cay nghiệt. Ngày ngày, tấm phải làm lụng rất vất vả, hết chăn trâu lại cắt cỏ, gánh nước, vớt bèo, thái khoai cho lợn. Đêm đến Tấm lại còn phải xay lúa giã gạo, đến khi nào hết việc mới được ngủ.

Cám là một cô gái xấu người, xấu nết, làm thì lười mà ăn thì nhiều, được mẹ nuông chiều chỉ thích sắm quần áo đẹp không đụng đến một việc gì trong nhà.

Dường như trời đẩt hiểu được nỗi khổ của Tấm, nên đã ban cho cô ngày càng xinh đẹp, da của cô trắng hồng, tính tình thùy mị, hiền hòa, Tấm được mọi người quý mến và yêu thích.

Có một hôm, dì ghẻ gọi Tấm và Cám đến, đưa cho hai chị em mỗi người một giỏ bảo ra đồng bắt tôm tép. Ai bắt đầy giỏ thì sẽ được thưởngg một cái yếm đỏ đẹp.

Đến đồng, Tấm là một người chăm chỉ lại quen với việc mò cua bắt ốc nên chỉ bắt một lúc là đầy giỏ. Còn Cám đã lười lại không quen với việc đồng áng, nên chỉ bắt được vài con rồi đủng đỉnh ngồi chơi.

Khi thấy giỏ của Tấm đã đầy, Cám liền nẩy ra ý định lấy số tôm, cá của Tấm. Cám nói:

-Chị Tấm ơi chị Tấm, đầu chị lấm. Chị hụp cho sâu, kẻo về dì mắng.

Tấm tưởng Cám nói thật, bèn đưa giỏ của mình cho Cám nhờ giữ hộ rồi ra ao lội xuống tắm. Trên bờ, Cám thừa cơ trút hết chỗ tép của Tấm vào giỏ của mình và chạy về nhà khoe mẹ.

Khi Tấm lên bờ, không thấy Cám đâu, chỉ thấy giỏ của mình vứt lăn lóc trên bờ, trong giỏ không còn con tôm, con tép nào, Tấm hiểu ra sự tình, sợ về nhà dì ghẻ lại đánh, Tấm ngồi xuống bưng mựt khóc hu hu.

Tiếng khóc của Tấm đã làm Bụt động lòng. Bụt hiện lên và hỏi:

-Làm sao con khóc?

Tấm nghe thấy có người hỏi mình, ngẩng đầu lên thấy một ông già râu tóc bạc phơ. Tấm tin đó là người tốt bèn kể lại sự tình cho Bụt nghe. Bụt liền bảo:

-Thôi con đừng khóc nữa! Con hãy xem giỏ của mình có còn con gì ở trong đó không?

Tấm nhìn vào giỏ rồi nói:

-Thưa cụ, con chỉ thấy còn một con bống thôi ạ.

- Con hãy đem con cá bống này về, thả nó xuống giếng và nuôi nó. Con nhớ kỹ, khi nào ăn ba bát cơm thì con để lại một bát đem thả xuống giếng để cho bống ăn. Mỗi lần cho bống ăn, con phải gọi “Bống bống bang bang, lên ăn cơm vàng cơm bạc nhà ta. Chớ ăn cơm hẩm cháo hoa nhà người”. Khi con gọi như vậy, con bống sẽ bơi lên mặt nước để ăn cơm.

Nói xong Bụt biến mất. Tấm rất ngạc nhiên và hiểu rằng tiên ông đang giúp đỡ cô. Theo như lời dặn, hằng ngày Tấm đều để dành một bát cơm cho bống. Mỗi lần cho bống ăn, Tấm lại gọi bống như lời Bụt đã dặn, cứ mỗi lần Tấm gọi, con cá bống bơi lên mặt nước và ăn phần cơm mà Tấm cho. Cá và người như quen biết và thân thuộc nhau, cứ quấn quýt lấy nhau. Ngày lại ngày, bống lớn lên trông thấy.

Nhưng những gì Tấm làm đều không qua được mắt mẹ con nhà Cám, mụ dì ghẻ sinh nghi thấy mỗi lần ăn cơm Tấm lại để dành một bát cơm, bèn cho Cám đi rình xem có chuyện gì. Cám nấp sau bụi cây, thấy Tấm bưng bát cơm ra giếng và gọi bống. Cám bèn nhẩm đọc cho thuộc rồi về kể lại với mẹ.

Bữa ấy, dì ghẻ gọi Tấm đến và nói:

- Con ơi! Làng ta bây giờ cấm không cho trâu ăn ở đồng, sợ trâu sẽ làm hỏng hết lúa. Ngày mai con phải đi chăn trâu ở đồng xa, chớ có chăn ở đồng gần mà làng bắt mất trâu.

Tấm tưởng thật vâng lời. Sáng hôm sau, Tấm dậy sớm và đưa trâu đi ăn thật xa. Chỉ đợi cho Tấm đi khuất, mẹ con nhà Cám liền bưng bát cơm ra và gọi:

- Bống bống bang bang, lên ăn cơm vàng bạc nhà ta. Chớ ăn cơm hẩm cháo hoa nhà người.

Nghe lời gọi, bống quen mới ngoi lên mặt nước để đớp những hạt cơm. Nhưng mẹ con Cám đã trực sẵn, đợi cho bống ngoi lên liền chụp bắt đem bống về nhà mổ thịt ăn.

Buổi chiều, khi đi chăn trâu về, Tấm ngồi ăn cơm như thường lệ, sau khi ăn cơm xong Tấm lại mang bát cơm để dành ra giếng gọi bống. Tấm gọi mãi, gọi mãi mà chẳng thấy bống đâu cả, chỉ thấy một cục máu nổi lên mặt nước. Biết là có điều chẳng lành cho bống. Tấm oà khóc. Bụt lại hiện lên và hỏi:

- Làm sao con khóc?

Tấm ngẩng lên thấy ông lão hôm nào giúp mình, bèn kể hết sự tình cho Bụt nghe. Nghe xong Bụt bảo:

- Thôi con hãy nín đi, bống của con đã bị người ta bắt đem mổ thịt ăn mất rồi. Bây giờ con hãy vào nhà, tìm lấy xương cá bống cho vào bốn cái lọ và chôn nó vào dưới bốn chân giường con nằm.

Tấm trở về nhà, làm theo lời Bụt dặn, đi tìm xương bống, nhưng tìm hết cả góc sân, xó vườn mà không thấy xương bống đâu. Một con gà không biết từ đâu chạy đến bảo Tấm:

- Cục ta cục tác, cho ta nắm thóc, ta bới xương cho.

Tấm nghe thấy vậy liền chạy vào bốc một nắm thóc cho gà ăn. Gà ăn xong chạy vào bếp bới một lúc thì thấy xương của cá bống bị vùi trong đó. Tấm bèn nhặt lấy xương, bỏ vào lọ và đem chôn ở bốn chân giường mình nằm.

Ít lấu sau, nhà vua mở hội linh đình trong mấy ngày đêm. Tất cả già trẻ gái trai các làng quần là áo lượt, mớ ba mớ bảy cùng nhau đổ về kinh thành.

Hai mẹ con Cám cũng đi sắm sửa quần áo đẹp để đi trảy hội. Tấm thấy mọi người dập dìu đi xem hội, trong lòng cũng muốn đi xem. Nhưng mụ dì ghẻ như đoán trước được ý định của Tấm. Trước khi đi, mụ đổ một đấu thóc vàomột đấu gạo và gọi Tấm ra bảo

- Con hãy nhặt cho xong chỗ gạo này, con phải để riêng gạo ra một nơi, thóc ra một nơi, rồi con mới được đi xem hội. Nếu nhặt không xong thì không được đi đâu đấy.

Nói đoạn, hai mẹ con Cám quần áo xúng xính lên đường. Còn lại một mình với thúng thóc gạo lẫn lộn, Tấm ngồi nhặt mãi mà không thấy nó bớt đi chút thóc nào. tấm nghĩ nếu ngồi nhặt hết chỗ này thì sẽ không được đi xem hội mất. Tủi thân Tấm bưng mặt khóc hu hu. Gữa lúc đó, Bụt hiện lên và hỏi:

- Làm sao con khóc?

Tấm nhìn thấy Bụt và chỉ vào thúng thóc:

- Vua mở hội mấy ngày đêm, mọi người đã đi xem hết rồi, con bị dì bắt ở nhà nhặt cho số thóc gạo này riêng ra thì mới được đi xem hội. Mà lúc con nhặt xong thì hội đã tàn không còn gì mà xem.

- Con đừng khóc nữa, con mang cái thúng đặt ở sân, để ta sai chim sẻ xuống nhặt giúp con và con hãy nói với chúng rằng: Chim sẻ yêu, chim sẻ quý. Hãy giúp ta nhặt thóc gạo. Nhưng đừng ăn hạt nào kẻo ta bị đánh đòn.

Bụt nói xong rồi biến mất. Ở trên không một đàn chim sẻ xà xuống. Nhớ lời Bụt dặn, Tấm nói lại lời nói lúc nãy. Đàn chim sẻ liền nhặt riêng thóc ra một bên. Chúng lăng xăng ríu rít chỉ một loáng là xong, không có bớt đi một chút nào. Khi chim sẻ nhặt xong, Tấm vào nhà tìm quần áo đẹp để đi xem hội nhưng chẳng còn bộ nào mới cả, chỉ toàn quần áo vá và cũ mà thôi. Tấm lại khóc nức nở, lần này Bụt hiện lên và hỏi:

-Con gái, làm sao con lại khóc?

- Con không có quần áo đẹp, không đi xem hội được.

- Con hãy đào những lọ xương bống mà con chôn ở chân giường lên, con sẽ có những thứ mà con muốn.

Tấm vâng lời Bụt và đi đào bốn lọ ở bốn chân giường lên. Đào lọ thứ nhất, Tấm lấy ra được bộ quần áo mới rất đẹp, màu sắc sặc sỡ trong đó có một cái yếm lụa đỏ mà Tấm hằng mơ ước. Đào lọ thứ hai, Tấm lấy ra được một đôi hài thêu. Đào lọ thứ ba, Tấm thấy có một con ngựa bé xíu ở trong đó. Khi Tấm đặt con ngựa xuống đất, nó trở nên to lớn và có bộ lông màu trắng như bông. Đào lọ thứ tư, thấy một bộ yên cương xinh xắn.

Nhìn thấy vậy, Tấm mừng quá cô vội vàng thay bộ áo mới, đi đôi hài thêu có đính những hạt cườm nhỏ, thắng bộ yên cương cho con ngựa trắng. Sửa soạn xong xuôi, Tấm cưỡi lên lưng ngựa đi đến kinh thành dự hội.

Lúc này nhìn Tấm đẹp lộng lẫy trong bộ xiêm y mới, con ngựa màu trắng trông rất hợp với cô. Tấm đi đến đâu, ai cũng trầm trồ khen ngợi. Khi đi đến kinh thành, tiếng loa của quân lính kêu vang báo vua đã đến. Tấm lúc này luống cuống, thúc con ngựa đi qua cây cầu. Trong lúc vội vàng, cô làm rớt một chiếc hài thêu, nhưng không kịp xuống nhặt nữa. Người và ngựa cứ thế đi thẳng qua cầu để nhường đường cho vua đi.

Đàn voi của vua lúc đó cũng đã đi đến cầu. Đi đến giữa cầu chúng không chịu đi mà cứ đứng lại cắm đầu xuống kêu rống lên. Vua lấy làm lạ, liền sai quân lính xuống sông xem nguyên cớ tại sao đàn voi của mình không chịu đi. Khi quân lính xuống sông, họ mò tìm được một chiếc hài phụ nữ thêu rất đẹp. Vua lấy làm thích thú và sai quân lính đi báo tin: Nếu ai mà đi vừa chiếc hài này vua sẽ lấy làm vợ.

Thế là, các bà các chị đua nhau ra thử hài. Họ muốn mang đến cho mình một vận may. Nếu đi vừa, họ sẽ được làm hoàng hậu. Trong số những người đi thử đó cũng có mặt mẹ con nhà Cám. Mãi gần trưa, bao nhiêu người thử cũng không ai đi vừa chiếc hài. Lúc đó, Tấm đi qua thấy đám đông, tưởng có trò gì vui liền vào xem. Tấm nhìn thấy chiếc hài đó rất giống hài của mình. Tấm liền vào đi thử thì mọi người reo lên: “Vừa như in”. Nàng liền mở khăn lấy luôn chiếc hài còn lại đi vào chân. Hai chiếc hài giống nhau y đúc.

Nhà vua rất vui mừng, ngài không những gặp được người đi vừa chiếc hài mà người con gái đó lại rất xinh, nước da nàng trắng mịn. Người ta vui mừng reo hò, chúc mừng nhà vua đã tìm được một người vợ thật xứng đáng. Lập tức vua sai đoàn thị nữ rước Tấm vào cung. Tấm bước lên kiệu trước con mắt ngạc nhiên của mẹ con Cám và sự reo hò của bà con dự hội.

Từ khi vào cung, Tấm được sống sung sướng, ăn ngon mặt đẹp và được vua vô cùng yêu quý vì đức tính hiền dịu của cô. Tấm đối xử với mọi người rất hoà thuận, không thấy có lời chê trách nào về bà hoàng hậu mới. Nhưng cuộc sống trong nhung lụa không làm Tấm bớt được nỗi nhớ quê nhà.

Nhân ngày giỗ cha, nàng xin phép vua cho nàng được về cúng giỗ. Tuy rất buồn nhưng vua vẫn cho đoàn tùy tùng đưa nàng về. Về đến nhà. bề ngoài mẹ con Cám rất vui mừng, chào đón nồng hậu, nhưng bên trong thấy Tấm sung sướng hạnh phúc mẹ con Cám ghen ghét hậm hực. Mụ dì ghẻ liền nghĩ ra một mưu kế, mụ gọi Tấm lại và bảo:

- Bố con lúc sống rất thích ăn trầu cau, con thì trước kia quen trèo cau rồi. Con hãy lên đó hái một buồng xuống rồi con têm cơi trầu cánh phượng để dì cúng bố con.

Tấm không nghi ngờ gì cả vâng lời trèo lên cây cau. Lúc Tấm trèo lên sát buồng cau thì ở dưới này mẹ con Cám cầm dao đẵn gốc. Thấy cây rung, Tấm liền hỏi:

-Dì ơi, dì làm gì ở dưới gốc đó?

- À, gốc cau rất lắm kiến, dì sợ nó bò lên đốt con nên duổi nó đi.

Tấm tin lời dì nói là thật tiếp tục hái cau. Nhưng Tấm chưa kịp hái xong buồng cau thì cây cau đã đổ ùm xuống. Tấm ngã lộn cổ xuống ao và chết. Mụ dì ghẻ thấy Tấm đã chết liền lấy quần áo đẹp của Tấm mặc vào cho Cám rồi đưa Cám vào cung.

Nhìn thấy vua, mẹ con mụ liền khóc lóc kể lể với vua là Tấm do sơ ý trượt chân ngã xuống ao chết đuối, nay đưa Cám vào cung thay thế chị cho vua đỡ buồn và hiu quạnh. Vua nghe thấy Tấm chết trong lòng rất đau buồn, vội chạy vào phòng riêng khóc lóc, chẳng để ý gì đến chuyện Cám vào cung thay thế chị.

Từ lúc Tấm chết vua ít nói ít cười hơn, mặt lúc nào cũng trầm tư chẳng ngó ngàng gì đến Cám. Còn Tấm, sau khi chết, nàng hoá thành một con chim vàng anh xinh xắn. Vàng anh bay về kinh thành đến vười ngự. Thấy Cám đang giặt áo cho vua ở giếng, Vàng anh dừng lại trên cành cây và hót vang:

-Giặt áo chồng tao thì giặt cho sạch. Phơi áo chồng tao thì phơi bằng sào, chớ phơi bờ rào. Rách áo chồng tao.

Cám nghe thấy vậy sợ quá bỏ cả áo vua đấy chạy mất. Còn Vàng anh bay thẳng vào cung vua. Thấy vua đi đâu, Vàng anh bay theo đến đó. Vua thấy chim bay theo thì rất vui, ngày ngày lại nghe thấy tiếng chim hót, nỗi nhớ thương Tấm trong lòng vua vơi bớt phần nào. Một bữa nọ, đang ngồi trong vườn thượng uyển, thấy chim quẩn quanh bên mình vua bèn nói:

- Vàng ảnh vàng anh, có phải vợ anh chui vào tay áo.

Vua vừa dứt lời con chim đã nhảy lên tay và chui vào cánh tay áo của vua. Từ đó chim và người lúc nào cũng quấn quýt bên nhau. Vua còn sai làm cho chim một chiếc lồng sơn son thiếp vàng thật đẹp để cạnh giường của vua.

Mỗi sáng thức dập, chim Vàng anh lại hót cho vua nghe. Cám thấy vậy tức lắm bèn chạy về nhà mách mẹ. Mẹ Cám liền bày cho một cách, đem bắt chim đi mổ thịt. Cám nghe theo lời mẹ, lừa lúc vua đi vắng bắt chim mổ thịt ăn rồi vứt lông chim ở ngoài vườn. Khi vua về, thấy mất Vàng anh, vua buồn lắm.

- Cám nói: “Giống chim nó không thích gì cảnh bị nhốt trong lồng, chắc nó đã đi tìm phương trời của nó!” Nhưng nhà Vua chỉ im lặng.

Lông chim của Vàng anh ở vườn hoá thành hai cây xoan đào. Cây không có người chăm sóc nhưng lớn rất nhanh, cành lá xum xuê, xanh tốt. Khi vua đi chơi vườn ngự, cành lá của chúng sà xuống che kín thành bóng mát cho vua khỏi nắng. Thấy lạ, vua liền sai lính đem võng ra mắc vào hai cây xoan đào nằm hóng mát. Từ khi có hai cây xoan đào, vua ngày nào cũng ra đó nghỉ trưa. Mỗi lần vua ra, lá xoan đào lại rì rào như đang tâm sự cùng vua.

Lần này Cám hậm hực về nói với mẹ. Hai mẹ con bàn bạc. Mẹ Cám bảo: Phải chặt cây xoan đào đó đi, rồi sai lính hầu đóng một khung cửi để dệt áo cho vua. Nhưng thật là lạ, mỗi lần Cám ngồi vào dệt thì khung dệt lại kẽo kẹt phát ra tiếng trách móc: “Kẽo cà kẽo kẹt, lấy tranh chồng chị, chị khoét mắt ra”.

Cám sợ hãi sai quân lính đem khung cửi đi đốt, sau đó đem tro của nó đi đổ thật xa để đỡ bị quấy rầy. Nhưng đống tro bên đường không bị bay đi theo gió, mà từ đó mọc lên một cây thị. Cây lớn nhanh chóng. Đến mùa thị năm ấy, cây thị chỉ ra được một quả nhưng lại rất to, mùi thơm của nó ngào ngạt tỏa ra khắp vùng. Một bà lão bán hàng nước gần đó đi qua, thấy quả thị to và thơm, bà rất thích, bà lão bè giơ bị của mình lên và nói:

- Thị ơi, thị rơi bị bà, bà để bà ngửi chứ bà không ăn.

Bà lão vừa dứt lời thì quả thị rơi ngay xuống bị của bà. Bà lão thấy vậy mừng lắm, mang về nhà cất vào buồng và nâng niu nó như đứa con nhỏ của mình.

Có một điều lạ, mỗi lần bà lão đi chợ vắng, từ quả thị chui ra một cô gái xinh đẹp. Cô gái cầm chổi quét dọn nhà cửa sạch sẽ, rồi vo gạo thổi cơm, hái rau ở vườn nấu canh cho bà cụ. Khi đi chợ về, bà lão thấy nhà cửa mình ngăn nắp, ngạc nhiên lắm. Bà lão gọi mãi không ai trả lời, nghĩ rằng chắc hàng xóm thương bà cô đơn đến giúp. Nhưng vài ngày như vậy bà lão sinh nghi. Một hôm bà giả vờ đi chợ, đi được nửa đường bà quay về rình ở bụi cây sau nhà. Bà thấy quả thị nứt ra, một cô gái từ đó chui ra, nhìn cô xinh xắn và chăm chỉ quét dọn nhà cửa, bà mừng lắm. Bà liền chạy vào nhà xé vụn vỏ thị, rồi chạy lại ôm lấy cô gái. Từ đó hai người sống với nhau như hai mẹ con. Hàng ngày, bà lão đi chợ bán hàng, cô gái ở nhà giúp bà lão nấu cơm, dọn nhà và cô thỉnh thoảng têm trầu để bà cụ bán.

Một hôm, vua đi ngoạn cảnh bên ngoài cung đình. Đến một vùng quê, thấy có quán nước bên đường sạch sẽ, vua bèn ghé vào. Một bà lão phúc hậu mang trầu và nước ra dâng lên vua. Nhìn thấy trầu têm cánh phượng xin xắn, vua lại nhớ đến người vợ yêu của mình ngày trước. Vua liền cho hỏi, bà lão trả lời:

- Trầu này là do con gái già têm. Nó là một đứa hiền lành, ngoan ngoãn lắm.

- Con gái bà cụ đâu, hãy gọi ra đây cho ta xem mặt. – Nhà vua nói.

Bà lão vào nhà gọi cô gái ra. Cô gái vừa xuất hiện, vua vui mừng và ngạc nhiên nhận ra người con gái đó chính là vợ mình ngày xưa. Bây giờ Tấm có phần còn trẻ đẹp hơn xưa.

Hai vợ chồng gặp nhau, mừng mừng tủi tủi và quyến luyến bên nhau. Vua bèn bảo bà lão kể lại sự tình, rồi cho quân hầu đưa kiệu rước Tấm và bà lão về cung.

Sau đó nhà Vua ra lệnh đuổi Cám về quê. Nghe đâu, sau đó ít lâu cả hai mẹ con đều chết. Họ chết vì ân hận mình quá tàn ác hay là chết vì xấu hổ, bị làng xóm chê cười?!

(Bích Hằng tuyển chọn)

Nguồn: Nhà Xuất Bản Văn Hóa Thông Tin
Người Type: Tiếng Mưa Đêm